WIA-uitkering: oneerlijk en voor veel mensen onbereikbaar
Geplaatst op 05 juli 2023
Het is in Nederland niet al te best gesteld met regelingen rond arbeidsongeschiktheid voor werknemers. Dat blijkt uit een kritisch oordeel van de Verenigde Naties over de WIA-uitkering. Jaarlijks raken er ruim 12.000 werknemers arbeidsongeschikt zonder dat ze in aanmerking komen voor een WIA-uitkering. Dit kan leiden tot schrijnende situaties. Een aanvullende verzekering tegen arbeidsongeschiktheid is mogelijk geen overbodige luxe.
De ILO, die namens de Verenigde Naties de arbeidsomstandigheden monitort, luidde onlangs de noodklok. Nederland schendt al sinds 2011 een belangrijk internationaal verdrag over arbeidsongeschiktheid. De ILO noemt de Wet Werk en Inkomen (WIA) een ‘deep concern’. Deze term wordt ook gebruikt als het gaat over bijvoorbeeld het welzijn van de Oeigoeren in China of kinderarbeid in Congo. Geen vergelijking om trots op te zijn.
De WIA-uitkering
Het gaat te ver om exact uit de doeken te doen hoe de WIA precies in elkaar steekt. We lichten even kort de belangrijkste punten toe. Als je arbeidsongeschikt raakt, betaalt de werkgever de eerste twee jaar een deel van je loon door. Vlak voor het einde van die twee jaar beoordeelt een verzekeringsarts in hoeverre je arbeidsongeschikt bent. Aan de hand van wat je nog wel en niet kunt, zoekt de arts drie beroepen die je mogelijk wel zou kunnen doen. Bij elk van die beroepen hoort een salaris. Jouw laatstverdiende salaris wordt vergeleken met het salaris van de middelste functie om het percentage arbeidsongeschiktheid te berekenen.
Blijkt dat je bijvoorbeeld 40% minder zou verdienen met die nieuwe functie, dan ben je voor 40% arbeidsongeschikt. In feite gaat het er bij arbeidsongeschiktheid vanuit de WIA dus niet om wat je niet meer kunt, maar hoeveel je minder gaat verdienen. Ben je voor minder dan 35% arbeidsongeschikt? Dan kom je niet in aanmerking voor een WIA-uitkering. Als je meer dan 80% arbeidsongeschikt bent heb je recht op een IVA-uitkering.
De onrechtvaardigheid van de WIA
Vooral mensen met een lager inkomen worden benadeeld als ze arbeidsongeschikt raken, blijkt uit onderzoek van Zembla. Een voorbeeld: Een arts en een verpleegkundigen werken beide in het ziekenhuis. Beide raken exact even ziek. De verpleegkundige verdient € 16 per uur, de arts € 70. Na twee jaar ziekte concludeert de verzekeringsarts dat zowel de verpleegkundige als arts nog drie beroepen kunnen uitvoeren waarbij het gemiddeld uur tarief uitkomt op € 13 per uur.
Het inkomen van de verpleegkundige gaat met 19% omlaag. De arts gaat 81% minder verdienen. Volgens de WIA is de arts in dat geval voor 81% arbeidsongeschikt en de verpleegkundige voor 19%. Hoewel beide werknemers even ziek zijn, krijgt de verpleegkundige geen WIA-uitkering
Commissie gaat onderzoek naar WIA
De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zegt in een reactie op Zembla bewust te zijn van de problemen rondom de WIA. Ze heeft een commissie opgericht die het arbeidsongeschiktheidsstelsel onder de loep gaat nemen. Een snelle oplossing van de oneerlijkheid van de WIA is voorlopig dus nog niet opgelost.
Het niet kunnen krijgen van een WIA-uitkering kan flinke financiële problemen geven. Maar ook als je wel een WIA-uitkering krijgt, gaat je inkomen er vaak flink op achteruit. Met een verzekering kun je deze inkomsten terugval opvangen. Denk bijvoorbeeld aan een arbeidsongeschiktheidsverzekering of een woonlastenverzekering. Benieuw hoe jij dit risico kunt afdekken? We zoeken dit graag voor je uit. Neem hiervoor contact op via onderstaand formulier.
